Op zaterdag 12 december vond bij Omslag in Eindhoven een landelijke informatiedag over Transition Towns plaats. De dag trok belangstellenden vanuit het hele land, van Joure tot Roermond. Het inhoudelijke deel van de dag werd verzorgd door Paul Hendriksen, mede-initiator van Transition Town Deventer.
Het was de vijfde keer dat Omslag een landelijke informatiedag over Transition Towns organiseerde, en ook deze keer was de ruimte weer tot de laatste stoel bezet. Tijdens het voorstelrondje bleek ongeveer de helft van de aanwezigen al iets over Transition Towns te hebben gehoord of gelezen; verschillende mensen zijn al betrokken bij een initiaitief in hun eigen woonplaats (Joure, Raamsdonksveer, Eindhoven, Houten). Daarna was het woord aan Paul Hendriksen. Aan de hand van een powerpointpresentatie vertelde hij over het ontstaan van de eerste Transition Towns in Engeland in 2005/2006 en over de razendsnelle verspreiding van dit positieve virus naar andere landen. In 2008 landde het TT-concept in Nederland; sindsdien zijn er al ruim 60 lokale contactpersonen en in zeker twintig plaatsen zijn er inmiddels actieve tot zeer actieve groepen.
Natuurlijk vertelde Paul tussendoor ook over de ontwikkelingen in Deventer, waar het initiatief krap anderhalf jaar geleden startte met zes mensen rond een keukentafel. Inmiddels is daar een levendige en actieve TT-beweging waarbij honderden mensen zijn betrokken. Deventer is slechts een voorbeeld; in elke stad gaat het anders. Er is geen blauwdruk of vaste volgorde. Wel blijkt in de praktijk – in alle landen – dat elk initiatief ongeveer eenzelfde proces doormaakt.
Dat proces staat beschreven in de ‘12 stappen naar een Transitie initiatief‘. Vroeg of laat kom je al deze stappen tegen.
Blinde vlekken, pijnplekken en culturele waarden
De formule van Transition Towns zou je kunnen samenvatten als: KV + PO = TT (de problematiek van klimaatverandering en piekolie vormt de drijfveer om te komen tot Transition Towns). Vooral de verbinding tussen hoofd en handen is een wezenlijk onderdeel van Transition Towns; onze verslaving aan olie vertoont veel parallellen met andere vormen van verslaving; hieraan wordt in het Transitie Handboek veel aandacht besteed. Ook hebben we te maken met allerlei culturele blinde vlekken: wat doen we – wat zeggen we waarom we dat doen – en wat zit daaronder? We hebben de neiging ‘pijnplekken’ te vermijden: gevoelens van machteloosheid, leegte, isolement en eenzaamheid. Bovendien zitten we gevangen in allerlei culturele ‘waarden’ die we ons vaak niet bewust zijn (‘een vis is zich niet bewust van het water waarin hij zwemt’).
Het TT-concept is gebaseerd op zes waarden: positieve visievorming (focus op hoe het anders en beter kan); inclusiviteit (iedereen kan meedoen); bewust zijn (denken, voelen, doen); veerkracht; begrip van de psychologische kant; geloofwaardige oplossingen. Daarom besteden Transition Towns ook aandacht aan de psychologie van verandering. Naast werkgroepen rond denk- en doe thema’s als voedsel, energie, bouwen en water, zijn er ook Hart & Ziel-groepen.
Een mini Open Space
Na de theepauze volgde een interactief deel, in de vorm van een (ingekorte) Open Space rond de thema’s: voedsel, educatie, bouwen en wonen, energie, cultuur/hart & ziel. En omdat er veel mensen uit Eindhoven aanwezig waren, was er een aparte groep rond TT Eindhoven.
De Aanloopdag werd besloten met een kort vragenrondje. Aan het eind van de dag meldden zich nieuwe contactpersonen in Roermond, Zaltbommel en Haarlem. En de Eindhovense initiatiefgroep kon enkele nieuwe belangstellenden noteren. Flink wat mensen schaften het Transitie Handboek en/of de Basishandleiding Transitie-initiatieven aan, en ook voor het boek Tuinen van overvloed (over permacultuur) bleek erg veel belanstelling.
Als ‘dankjewel’ aan Paul Hendriksen, die bij Omslag inmiddels vijf Aanloopdagen heeft verzorgd – gaf Omslag hem twee films: First Earth (uncompromising ecological architecture) en City Repair (transforming space into place). In de loop van 2010 zullen deze films ook in het TT-circuit worden geïntroduceerd.
Samen koken, samen eten
Na de plenaire afsluiting werd er nog flink nagepraat en werden adressen en websites uitgewisseld. Uiteindelijk bleven er zestien mensen mee-eten bij Omslag. Een deel van hen bereidde in de Omslag-keuken een biologisch-vegetarische maaltijd, terwijl anderen het lokaal weer op orde brachten en de Omslag-werkruimte veranderden in een restaurant. Tegen 18:30 uur werd een zeer smakelijke maaltijd geserveerd die iedereen zich goed liet smaken. Na de afwas en een laatste rondje koffie en thee ging iedereen rond acht uur tevreden weer huiswaarts. Het was een mooie, inspirerende dag!
Lees het uitgebreide verslag van deze dag, met foto’s >>>
Verslagen van eerdere Aanloopdagen bij Omslag over Transition Towns