Op 15 september 2018 is het 10 jaar geleden dat de Amerikaanse zakenbank Lehman Brothers omviel. Het was het begin van een wereldwijde financiële crisis. De beurzen raakten in een vrije val en banken die groot en stabiel leken stonden te wankelen. De reddingsoperatie die volgde kostte de overheid en de Nederlandse belastingbetaler tientallen miljarden. Inmiddels zijn we bijna tien jaar verder. En je zou misschien verwachten dat we er veel van geleerd hebben, maar de financiële sector is niet wezenlijk veranderd en we gaan vrolijk op weg naar een volgende crisis. Het wordt tijd voor actie!
Want door toenemende globalisering, deregulering en gebrek aan transparantie is de macht van de financiële sector alleen maar toegenomen. Wist je dat financiële sector op dit moment drie keer zo groot is als de reële economie? Slechts 15% van al het geld dat rondgaat in de financiële sector wordt ingezet in de reële economie (productie en diensten). De overige 85% wordt gebruikt voor speculaties, oftewel: geld verdienen met geld.
Waarom gaan we wat doen?
Nu kun je wellicht denken dat je daar niet zo’n last van hebt, maar niets is minder waar. Het speculatieve geld gaat als een roofdier over de wereld op zoek naar rendement. Als gevolg daarvan zijn ongemerkt steeds meer onderdelen van het dagelijks leven, zoals hypotheken, verzekeringen, schoolgebouwen, nutsvoorzieningen zoals energie en in sommige Europese landen zelfs schoon drinkwater, omgezet in verhandelbare financiële producten. Met deze financiële producten wordt druk gespeculeerd op financiële markten. De winsten uit deze speculaties komen niet ten goede aan de samenleving, maar aan een kleine welvarende elite. Daar waar de financiële sector traditioneel werd de gezien als smeerolie van de reële economie, groeit ze nu over de rug van de rest van de wereld. En burgers ervaren steeds meer nadelen van deze geldhonger waardoor het ecosysteem uitgeput raakt en ook heel concreet: als het systeem crasht – wat van tijd tot tijd gebeurt – zijn de kosten niet voor de speculant, maar voor de samenleving. Wel de lasten en niet de lusten (voor zover je zou willen profiteren van zo’n destructief systeem, uiteraard).
Het moet dus anders.
En het leuke is: het kan ook anders! Op lokaal niveau zijn al zoveel initiatieven aan de gang met bouwen van een financieel systeem dat dienstbaar is aan de lokale samenleving. Een financieel systeem dat mensen en bedrijven ondersteunt die willen investeren in waardevolle zaken voor de samenleving, zoals zorg, onderwijs, het bestrijden van armoede en klimaatverandering. Kortom, een nieuw financieel systeem dat rechtvaardig, sociaal en ecologisch duurzaam is.
Tijd voor positieve acties
Daarom grijpen we het weekend van 15 september 2018 aan voor een nieuw momentum voor verandering! Op die dag willen we zoveel mogelijk initiatieven laten aansluiten bij een landelijk evenement: het Alternative Finance Festival. Ben jij in jouw omgeving bezig met lokale munten, met een ruilbeurs, met een andere wijze van betalen voor lokale energie, met burgercoöperaties, met workshops over Nieuwe Economie, of wat je nog meer kunt bedenken? Meld je dan aan op alternativefinancefestival.org en we het initiatief en jullie evenement in dat weekend op de kaart. We sluiten het weekend af met een grote conferentie op de zondag. Hou ook de Facebook pagina van het evenement in de gaten!
Willen de mensen die zeggen dat het niet kan,
degene die het al doen niet in de weg lopen.