Sofie Bakker van TT de Bilt heeft tijdens het landelijk TT-treffen in januari het comcafé geïntroduceerd. Inmiddels is deze werkvorm ook in Zeist en Roermond met succes en plezier toegepast.
Het comcafé is een werkvorm voor TT om op een verbindende wijze over een thema te praten, zodanig dat er voor iedere aanwezige ruimte is om te spreken en gehoord te worden over wat het thema in hem/haar oproept. Het is dan ook de bedoeling om uit de discussie te blijven. Het gaat er niet om wie gelijk heeft, of hoe iets precies in elkaar zit. Het gaat er om te luisteren naar hoe iets voor de één is, en hoe het voor de ander is. Kijk voor meer informatie op de website van Sofie Bakker.
Zo heeft het comcafé anderen vaak meer helderheid gebracht over hoe iets voor mij is. Door te luisteren naar anderen heeft het mij meer inzicht gegeven in een thema en meer begrip voor wat er in anderen omgaat. Door in alle rust naar elkaar te luisteren ontstaat er een sfeer van diepgang en verbinding.
Dit alles wordt ondersteund door een praatstok, een heldere structuur van vier rondes en een aantal verzoeken die vooraf worden gedaan, en die je het beste kunt opschrijven ter herinnering gedurende de avond.
De zes verzoeken
- Veiligheid – Al hetgeen je hoort blijft binnenskamers
- Accepatie – Houd je oordelen zoveel mogelijk terug
- Nieuwsgierigheid – Kies voor begrijpen boven overtuigen
- Beknoptheid – Ga voor eerlijkheid en diepgang én houdt het kort
- Helderheid – Praten in de ‘ik’ vorm
- Luister – Hoe het voor de ander is, en weerhoudt je van het geven van advies.

Het zijn verzoeken (en dus geen eisen). Als mensen er één vergeten kun je ze er aan herinneren als je denkt dat de sfeer van diepgang en verbinding in gevaar komt. Zo niet kun je er ook voor kiezen het te laten gaan. Het is wel belangrijk dat er openlijk door iedereen wordt ingestemd (bijv. met een knikje) met het verzoek tot veiligheid. En als er een discussie ontstaat op hoofd-niveau of er uitgebreide adviezen worden gegeven raadt ik aan om in te grijpen.
Het comcafé is een werkvorm die door Justine Mol in Nederland is geïntroduceerd. Jan van Koert heeft het comcafé van haar geleerd, verder ontwikkeld en in Bilthoven een tijd lang comcafé’s gehouden. En zo heb ik er kennis mee gemaakt en het vervolgens binnen TT toegepast. Deze tekst is mede gebaseerd op een tekst geschreven door Inde van Erven. Zij zijn alle drie trainers Verbindende Communicatie.
Wil je een comcafé houden en heb je vragen, ik hoor het graag: sofiebakker@live.nl.
En heb je een comcafé gehouden, dan ben ik benieuwd naar je ervaringen!
“Verbindende communicatie, zoals wij het noemen, is een zodanige manier met elkaar in interactie zijn dat de communicatie behouden kan blijven, ook als het “lastig” is. Het focust op gezamenlijke menselijke waarden en behoeften en moedigt een manier van praten aan die een extra appèl doet op de goede wil van mensen. Het vergroot de bereidwilligheid tot samenwerking en ondersteunt gelijkwaardigheid en eigenwaarde.
Verbindende communicatie gaat ervan uit dat het verrijken van het leven de meest tevredenstellende motivatie is om te doen wat we doen. Dit in tegenstelling tot gemotiveerd worden door angst, schuld of schaamte. Het onderstreept als primaire doelen, het nemen van persoonlijke verantwoordelijkheid voor onze keuzes en het verbeteren van de kwaliteit van onze relaties.
Verbindend communiceren werkt effectief, ook als de ander niet bekend is met het proces.”
Jan van Koert